Kıdem tazminatı, olası durumlar karşısında çalışanları mağdur olmaktan korumaktadır. Kıdem tazminatını almanın öncelikli şartı işverenleriniz tarafından haksız olarak işten çıkarılmanızdır. Fakat bilindiği gibi artık iş yerleri kıdem tazminatı ödememek için çalışanı istifaya zorlayıcı yöntemler uygulamaktadır. Bu gibi durumları ispat etmeniz halinde istifa etseniz bile kıdem tazminatı hak edilebilmektedir.
Kıdem Tazminatı Nedir
Kıdem Tazminatı; 4857 sayılı İş Kanunu’nda da belirtildiği üzere, işten çıkarılan çalışanlara işverenin ödemekle yükümlü olduğu, her çalışanın yasal olarak hak ettiği bir tazminat çeşididir.
Kıdem Tazminatı günümüzde çalışanın iş güvencesi olarak görülmektedir. İşverenlerin çalışanları aniden işten çıkartması gibi eylemleri ciddi oranda engeller.
Kıdem Tazminatı Hesaplama
Kıdem tazminatı çalışanın kıdemine ve aldığı ücrete göre hesaplanmaktadır.
Çalışan ücretini aylık, haftalık, günlük ya da saate göre alıyorsa;
- Çalıştığı toplam süre hesaplanır
- Çalışan kaç yıldır bu iş yerindeyse aldığı son brüt ücretle çarpılır
- Tam yıl doldurulmadıysa aylık ücret 30’a bölünerek günlük ücret hesaplanır, küsuratlı günler bu günlük ücretle çarpılır
- Elde edilen sonuçlar toplanarak kıdem tazminatı bulunur.
Çalışan ücretini parça başı ya da yaptığı iş kadar alıyorsa;
- 1 yıl içindeki alınan toplam ücret ve çalışılan günler hesaplanır
- Bulunan ilk ücret çalışma günlerine bölünerek günlük ücret bulunur
- Bulunan değer ile kıdem tazminatı hesaplanır.
Kıdem tazminatında dikkat edilmesi gereken 2 konu vardır. Bunlardan birisi ücret hesaplarken mutlaka kıdem tazminatı tavanını dikkate almak, diğeri ise herhangi bir dava için 5 yılı geçirerek zaman aşımına uğratmamaktır.
Kıdem Tazminatı Nasıl Alınır
Kıdem Tazminatını hak etmenin ilk şartı en az 1 yıldır sigortalı bir işte çalışmak ve haklı bir sebep gösterilmeksizin işveren tarafından işten çıkartılmaktır. Kişi kendi isteğiyle istifa ederse kıdem tazminatı alamaz. Fakat 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. Maddesine göre haklı fesih ile istifa ederse kıdem tazminatı almaya hak kazanır. İstifa nedenleri zorlayıcı sebepler, sağlık sorunları ya da ahlaka uygun olmayan davranışlar olarak genellenebilir. Aynı şekilde 25. Maddeye göre işveren bu nedenlerle çalışanı işten çıkarttıysa kıdem tazminatı ödememe hakkı bulunmaktadır.
Ayrıca daha önce kıdem tazminatı ile ilgili hazırladığımız Kıdem Tazminatı Tavanı 2019, Kıdem Tazminatı Fonu Nedir? ve Kıdem Tazminatı Reformu Nasıl Olacak? yazılarımızdan ek bilgiler edinebilirsiniz.
İçerik Özet Başlıkları